RYS HISTORYCZNY STAREGO WĘGLIŃCA
Początek istnienia Węglińca i parafii katolickiej w Węglińcu ściśle łączy się z dziejami Starego Weglińca. Dzisiejszy Stary Węgliniec powstał mniej więcej w XVI wieku. Założona tu niewielka osada hutników i węglarzy stopniowo rozrastała się. Za zgodą biskupa Miśni wybudowano w XVI wieku drewniany kościółek, zastąpiony później budowlą murowaną. W 1736 roku utworzono pierwszą parafię węgliniecką na mocy decyzji elektora Fryderyka Augusta II z dnia 31 grudnia 1735 roku. Do tego czasu kościół w Starym Weglińcu podlegał proboszczowi z Czerwonej Wody.
POWSTANIE WĘGLIŃCA
Prawdziwym przełomem w dziejach Węglińca było stworzenie w XIX stuleciu w pobliżu Starego Węglińca ważnego węzła kolejowego. Obok już działającej stacji kolejowej zaczęło się rozwijać osiedle, które od 1878 roku posiadało własny kościół, który nota bene należał do wspólnoty Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.
HISTORIA KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO DO 1945 ROKU
Jak już wcześniej wspomniałem katolicka parafia w Węglińcu miała swoje korzenie w 1736 roku. Parafia w Starym Węglińcu dała podwaliny nowo powstającej parafii w Kohlfurt ( czyli w Węglińcu).
Przed i po I wojnie światowej w Węglińcu i w okolicach, ludnością zamieszkującą byli Niemcy, głównie – protestanci. Jednak wśród nich przebywali również katolicy. W samym Węglińcu było ich zaledwie 237. To właśnie oni przyczynili się do znacznego rozwoju katolickiej parafii i wybudowania kościoła w ówczesnym Kohlfurt. W 1930 roku została ukończona budowa kościoła katolickiego. 13 września 1931 roku odbyła się konsekracja świątyni i nadanie imienia Najświętszego Serca Pana Jezusa. Uroczystościom tym przewodniczył ówczesny ordynariusz Archidiecezji Wrocławskiej – ks. Adolf kard. Bertram.
Pierwszym proboszczem został ks. Willibald Fruntke. Duszpasterstwo w Węglińcu prowadził do 1946 roku, czyli do czasu wysiedlenia Niemców z Dolnego Śląska. Przyczynił się także w znacznym stopniu do rozwoju religijności niewielkiej grupy parafian. Wyposażył wnętrze całego kościoła oraz plebani. Dbał również o estetykę placu wokół świątyni.
HISTORIA PARAFII PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
Po 1945 roku ludność niemiecka zaczęła opuszczać Dolny Śląsk. W ich miejsce przybywali Polacy z różnych stron Polski, a szczególnie ze Wschodu. Również do Węglińca przybywali w celu poszukiwania pracy na kolei i w pobliskiej kopalni węgla brunatnego. Dzięki temu wspólnota parafialna powiększała się: w 1961 r. było 5418 mieszkańców.
Pierwszym polskim proboszczem na ziemiach węglinieckich został ks. Ludwik Gilewski. Duszpasterstwo prowadził w latach 1946-1952. Przybyłą ludność zjednoczył, doskonale organizując parafię pod względem zarówno duszpasterskim jak i administracyjnym. Wówczas do Węglińca należało kilka pobliskich wiosek. W większości z nich przejmowano kościoły ewangelickie i konsekrowano je na katolickie. Dzięki temu stały się one filiami parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Ks. L. Gilewski przyczynił się do przejęcia przez katolików kościoła ewangelickiego w Węglińcu, którym zaopiekowali się kolejarze. W 1947 roku z inicjatywy kolejarzy i księdza proboszcza odbyło się błogosławieństwo tego kościoła i obrazu MB Częstochowskiej. Nadano mu wezwanie Matki Bożej Królowej Korony Polski. Do dziś jest Ona Patronką braci kolejarskiej miasta Węgliniec. Ze względu na to, że kolejarze wzięli kościół w opiekę, zwany jest on potocznie kościołem kolejowym i służy wiernym parafii do dnia dzisiejszego.
Poza tym ks. proboszcz rozwinął parafię także pod względem duchowym. Często prowadził rekolekcje dla różnych stanów, organizował nabożeństwa. W 1947 roku założył Bractwo Różańcowe. Od 4 do 8 czerwca 1949 roku odbyły się rekolekcje, podczas których dokonano intronizacji figury Serca Jezusowego. 5 czerwca poświęcono parafię Sercu Bożemu i z tej okazji założono Apostolstwo Modlitwy oraz Krucjatę Eucharystyczną. Na szczególną uwagę zasługuje zorganizowanie w Węglińcu i w pobliskich wioskach „Niedzieli Biblijnej” w III Niedzielę Wielkanocną w 1952 roku. Propagowano wówczas Biblię i jej wartość. Zwrócono szczególną uwagę na zawarte w niej Słowo Boże.
Do pomocy duszpasterskiej poprosił o pomocnika. W kwietniu tegoż roku przysłano dwóch wikariuszy – kooperatorów: ks. Szczepana Szostaka, i ks. Jerzego Gurbskiego. W pracy katechetycznej pomagały siostry ze Zgromadzenia Służebniczek NMP na czele z s. Michaliną Kucharską. W nocy z 17 na 18 grudnia władze komunistyczne internowały ks. Gilewskiego.
Administratorem parafii w Węglińcu został ks. Andrzej Jankowski do 12 sierpnia 1955 roku. Zasłynął on jako człowiek pełen energii, doskonały przewodnik duchowy dzieci i młodzieży. Dzięki niemu powstał przy parafii pierwszy chór składający się z młodzieży i dorosłych. Wszczepiał on wszystkim miłość do Ojczyzny, układał wiersze i pieśni patriotyczne i uczył ich parafian. Niestety między innymi za to został aresztowany przez władze komunistyczne w 1955 roku.
Szczególnie zauważalna była działalność ks. Jankowskiego w szerzeniu kultu Matki Bożej. W 1954 roku została wybudowana grota z figurą MB Niepokalanej. Często przy tej grocie organizowane były nabożeństwa maryjne. W pracy duszpasterskiej pomagały ks. Jankowskiemu trzy siostry zakonne Służebniczki NMP NP Starowiejskie. Wśród nich szczególnie zasłynęła siostra Hilaria, która była organistką i katechetką. Pomagała też przy renowacjach szat liturgicznych, a także obrazów. Ks. Andrzej Jankowski zakończył administraturę w Węglińcu z dniem 12 sierpnia 1955 roku.
W pracy duszpasterskiej służyli wówczas wikarzy: ks. Władysław Płaszczyk i ks. Władysław Szukała.
1 września 1955 roku placówkę w Weglińcu przejął ks. Emilian Pisarski. Jego działalność w parafii datuje się na lata 1955-58. Postarał się o utworzenie nowych parafii: p.w. Św. Antoniego Padewskiego w Parowej, p.w. Wniebowzięcia NMP w Czerwonej Wodzie, z filią w Bielawie Górnej. W 1957 roku otrzymał do pomocy wikariusza – ks. Jerzego Porzezińskiego.
W sierpniu 1958 roku ks. Bronisław Maślanka – ówczesny wicerektor MWSD we Wrocławiu objął parafię w Węglińcu. Dla rozwoju religijnego parafian zrobił bardzo dużo. Organizował różne nabożeństwa w kościołach. Dbał o czystość i nienaruszalność Sakramentów Świętych. W kwietniu 1972 roku utworzono parafię MB Szkaplerznej w Starym Węglińcu, oraz parafię Wniebowzięcia NMP w Czerwonej Wodzie. Do pomocy duszpasterskiej ksiądz proboszcz miał następujących wikarych: ks. Zdzisława Bętkowskiego, ks. Bolesława Kałużę, ks. Jerzego Hoffmanna, ks. Ryszarda Jakubowskiego, ks. Stanisława Budnego, ks. Eugeniusza Golinowskiego, ks. Stanisława Kusego, ks. Michała Pękalskiego, ks. Kazimierza Melera, ks. Piotra Kawalca, ks. Jerzego Kruka, ks. Jana Dudzińskiego, ks. Wincentego Tokarza, ks. Tadeusza Wnęka, ks. Józefa Kijaka, ks. Stanisława Janickiego, ks. Stanisława Lechowskiego, ks. Ludwika Sosnowskiego, ks. Kazimierza Kloca.
W latach 1973-74 wybudowano dom katechetyczny z dwiema salami do nauki religii, mieszkaniem dla księdza wikariusza i dwoma garażami. Wkrótce budynek oddano do użytku. W 1976 roku utworzono dekanat Węgliniec obejmujący parafie: Czerwona Woda, Dłużyna Dolna, Parowa, Pieńsk, Ruszów, Stary Węgliniec, Węgliniec, Wykroty. Pierwszym dziekanem został ks. prał. Bronisław Maślanka. Za swoją działalność otrzymał godność prałata – szambelana Jego Świątobliwości.
Następnie proboszczem w latach 1976-77 był ks. Władysław Szukała.
21 czerwca 1977 roku duszpasterstwo w Węglińcu objął ks. Tadeusz Jaworski. Swoją pracę w parafii opierał głównie o pomoc w rozwiązywaniu problemów parafian. Czuwał nad utrzymaniem więzi „chwiejących się” małżeństw. Nieustannie walczył z alkoholizmem, który bardzo łatwo rozprzestrzeniał się zarówno wśród młodych, jak i dorosłych. Dbał o rozwój religijny wszystkich parafian, organizując częste nabożeństwa, a także spotykając się z różnymi organizacjami, działającymi w Węglińcu.
16 października 1978 roku w dniu wyboru Papieża – Polaka parafianie węglinieccy zebrali się w kościele na uroczystym nabożeństwie dziękczynno-błagalnym. Wysłano z tej okazji telegram gratulacyjny do Watykanu. 13 maja 1979 roku – podczas pierwszej pielgrzymki Ojca Świętego do Polski – zorganizowano z Węglińca 20-osobową grupę parafian na czele z ks. proboszczem.
1 listopada 1979 roku odbyła się pierwsza msza na cmentarzu w intencji zmarłych. Do dzisiejszego dnia jest to praktykowane.
Na wieść o zamachu na Ojca Świętego zorganizowano w kościele Mszę Św. w intencji Papieża. Dzieci pierwszokomunijne przyjęły Komunię Św., ofiarując ją o jego zdrowie. Ks. proboszcz wysłał do Watykanu telegram zawiadamiający o modlitwie za Papieża. Wkrótce otrzymał wiadomość od sekretarza papieskiego o poprawiającym się stanie zdrowia Jana Pawła II.
13 września 1981 roku – obchodzono w Węglińcu Złoty Jubileusz powstania kościoła parafialnego. W uroczystościach przewodniczył ks. kard. Henryk Gulbinowicz oraz ks. bp Adam Dyczkowski. Z tej okazji poświęcono nowe organy i nowy witraż Najświętszego Serca Pana Jezusa. W tym samym roku bp Adam Dyczkowski dokonał poświęcenia kościoła pomocniczego, zw. kolejowym.
W 1981 roku odbyły się Misje Święte prowadzone przez Ojców Oblatów. Na zakończenie misji odbyła się procesja pokutno – błagalna. Pamiątką tych misji jest krzyż ustawiony przed wejściem do kościoła. W dniach od 22 – 24 października 1992 roku odbyła się peregrynacja obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej, która poprzedzona była 10-dniowymi Misjami Swiętymi. Ulicami miasta odbyła się procesja z obrazem Królowej Polski, a po niej – całonocne czuwanie. Te – pełne modlitwy i kontemplacji – dni wpisały się na stałe w pamięć wszystkich parafian. Rok 1994 w parafii NSPJ w Węglińcu obchodzono pod patronatem św. Maksymiliana Marii Kolbe. W tym roku o. franciszkanin Józef Watras założył w naszej wspólnocie Sodalicję Mariańską. Do Rycerstwa Niepokalanej zapisało się blisko 200 osób. Od tego czasu zaczęto czcić św. Maksymiliana i rozkrzewiono kult Niepokalanej. W 1996 roku odbyło się nawiedzenie obrazu MB Łaskawej z Krzeszowa. Zorganizowano wtedy czuwanie nocne przy obrazie. Wszystkie stowarzyszenia istniejące w parafii włączyły się czynnie w organizację tych uroczystości.
Ważnym faktem w historii parafii była zorganizowana pielgrzymka 876. parafian na spotkanie z Ojcem Świętym Janem Pawłem II w Legnicy dnia 2 czerwca 1997 roku. Odwołano tego dnia zajęcia w szkole w Węglińcu, a także wstrzymano prace w niektórych urzędach. Faktem świadczącym o krzewieniu czci do Ojca Świętego było nazwanie jednej z ulic Węglińca imieniem Kard. Karola Wojtyły.
26 maja 1998 roku ks. bp Tadeusz Rybak poświęcił kapliczkę z figurą Serca Jezusowego. Tym samym powierzył parafię Najświętszemu Sercu Bożemu. Należy wspomnieć, że ta kapliczka została wybudowana przez parafian węglinieckich. Figurę zakupili i ufundowali członkowie Sodalicji Mariańskiej.
Na przełomie wieków, czyli z 31 grudnia 1999 na 1 stycznia 2000 odbyła się uroczysta Msza Św. o północy. W ten sposób parafianie witali Nowy Rok, rozpoczynający Trzecie Tysiąclecie chrześcijaństwa. W 2000 roku odbyły się kolejne Misje Św. przygotowujące parafian do wejścia w nowe wieki. Na pamiątkę postawiono krzyż milenijny na cmentarzu.
Od 1990 roku do pomocy służyli kolejno wikarzy: ks. Ryszard Szul, ks. Grzegorz Staniewski, ks. Leszek Sałęga, ks. Tomasz Zygmunt, ks. Janusz Barski, ks. Paweł Opala. Po 24 latach pracy w Węglińcu ks. kan. Tadeusz Jaworski udał się na emeryturę. Za zasługi duszpasterskie został obdarowany godnością prałata w 2004 roku.
Placówkę po nim objął ks. dziekan Ludwik Solecki – 25 sierpnia 2001 roku. W tym samym roku ks. inf. Władysław Bochnak dokonał poświęcenia hali sportowej. W maju 2002 roku odbyła się wizytacja biskupia, podczas której zorganizowano zjazd ministrantów całego dekanatu węglinieckiego. Na zakończenie wizytacji kanonicznej ks. bp Stefan Regmunt mianował ks. proboszcza Kanonikiem Honorowym Kapituły Legnickiej.
Staraniem księdza proboszcza w obu kościołach zostało założone nowe nagłośnienie. Zbudowano też nowe szafy w zakrystiach W kościele kolejowym obniżono prezbiterium i powiększono nieco jego powierzchnię.
Wiosną 2003 roku podjęto się remontu wszystkich witraży kościoła parafialnego. Odmalowano prezbiterium i część nawy głównej kościoła. W 2004 zaczęto remont witraży w kościele kolejowym. W 2005 roku została wyremontowana gruntownie wikarówka. Również w tym roku Rada Miejska Węglińca ufundowała nowy zegar na wierzy kościoła kolejowego z elektrycznym napędem dzwonu.
Ks. Solecki w pracy duszpasterskiej zwracał usilną uwagę na kształtowanie w wiernych świadomości wyznawanej wiary. Dlatego też pilnował, by w miarę możliwości jak najwięcej parafian przystępowało do Sakramentów świętych. Organizował częste nabożeństwa okolicznościowe, a także dziękczynno – przebłagalne. Do pomocy w pasterzowaniu na ziemi węglinieckiej miał ks. wikariusza – ks. Krzysztofa Lewickiego. Duszpasterstwo w Węglińcu zakończył z dniem 25 czerwca 2006 roku.
Kolejnym duszpasterzem parafii węglinieckiej został ks. Ryszard Wołowski, który przybył do tej parafii z pobliskich Jędrzychowic. Jego pomocnikiem od 2007 roku jest ksiądz Przesmysław Burnos.
W 2009 roku rozpoczęto remont kościoła kolejowego. W maju wymieniona została tablica rozdzielcza oraz część instalacji elektrycznej.. Kościół zyskał nowe tynki oraz malowanie. Drewniany balkon został oczyszczony oraz odmalowany. Prezbiterium zyskało nową kamienną posadzkę. Do kościoła zakupiono nowe oświetlenie: kinkiety, żyrandole oraz reflektory do prezbiterium. W dniu Świętej Katarzyny, patronki kolejarzy, został uroczyście odsłonięty obraz świętej ufundowany do kościoła kolejowego przez Związek Zawody NSZZ Solidarność kolejarzy. W tym samym czasie ks. Proboszcz został mianowany diecezjalnym duszpasterzem kolejarzy.
W 2010 zakupiono nową ambonkę do kościoła kolejowego oraz stacje drogi krzyżowej. W marcu wyremontowany został dach na kościele parafialnym – nowa dachówka karpiówka, opierzenia, rynny. Na przełomie maja i czerwca odmalowano ławki w kościele parafialnym.
Czerwiec 2010 przynosi kolejną zmianę proboszcza. Dotychczasowy został proboszczem parafii Matki Boskiej Częstochowskiej w w Legnicy, natomiast do Węglińca przybył ksiądz dr Przemsyław Słyszko, służący w Jeleniej Górze.